فرهنگ بلوچی، آماج تهاجم

به گزارش نیکشهر خبر، محمد بلوچ زهی طی یادداشتی پیرامون توهین سریال “ساخت ایران ۳” اثر بهمن گودرزی به لباس زیبا و فاخر زنان بلوچ در روزنامه اعتماد نوشت : بهرگاه در سینمای ما به ویژه سینمای اکشن، پلیسی و مواد مخدری، فیلمسازان موضوع کم می آورند و برای جذاب جلوه دادن تولیدات خود بی درنگ و بدون دانش و بینش و تفکر و تعقل به لگدمال کردن نمادها و ارزش‌های فرهنگی مردمان بلوچ روی می آورند و این‌گونه چنگ خواهند زد بر ریسمان تفرقه، بی اعتمادی ملی و دو دستگی و گام بر خواهند داشت در راستای نمادسوزی فرهنگی و هویتی این مردم و نماد‌سازی معکوس؛ تو گویی هیچ دیگر دیواریدکوتاه‌تر از دیوار این مظلوم مردمانِ سیستان‌و‌بلوچستان نیست! هنوز جراحات و زخم‌های ناسور ناشی از رویکرد ناصواب و مظلوم کشانه سینمای دهه شصت و هفتاد بر تن مردم سیستان‌ و بلوچستان التیام نیافته و اجحاف و ظلمی که نویسندگان، کارگردانان و تهیه‌کنندگان سینمای پلیسی و جنایی بر این مردم صبور و با فرهنگ غنی روا داشته‌اند از اذهان عمومی پاک نشده و نیز همچنان مردان بلوچ و سیستانی جرات پوشیدن لباس محلی خود را در اماکن مختلف خارج از استان و شهرهای بزرگ و کوچک کشور به خاطر نشانه‌سازی معکوس و معرفی پوشش ایشان به عنوان نماد قاچاقچیان مواد مخدر ندارند که فیلمسازان نسل جدید سینما و تلویزیون هم در عصر آگاهی و تکنولوژی و ارتباطات باز راه اسلاف خویش را در پیش گرفته‌اند و گام برمی دارند در جاده تحریف و تخریب ارزش‌های فرهنگی و هویتی فاخر مردم این استان زخم‌خورده و توسعه‌نیافته و جفادیده.

حال در تازه‌ترین اقدام سریال «ساخت ایران۳» به کارگردانی بهمن گودرزی و نقش‌آفرینی تنی چند از بازیگران مطرح کشور ازجمله امین حیایی ، مجید صالحی ، بهرنگ علوی ، هومن برق‌نورد، آناهیتا درگاهی و… پا را فراتر از کلیشه‌سازی ها و نماد سوزی های معمول سینما و تلویزیون برای مردم سیستان‌ و بلوچستان گذاشته‌ و این‌بار در اقدامی ناشیانه و مضحک از پوشش زنان بلوچ برای جاسازی ، حمل و ترانزیت موادمخدر به کشور ترکیه بهره گرفته تا این‌گونه ضمن لگدمال کردن ارزش‌های یک قوم داغ دل مردم بلوچ را با این اقدام ضد فرهنگی تازه کنند.

اگر چشم تیزبین و ریزبین ممیزی های اداره کل نظارت و نمایش وزارت فرهنگ و ارشاد در چنین مواقعی بر لگدمال کردن ارزش‌ها و نمادهای فرهنگی نه تنها محلی بلکه ملی بسته شده یا فیلمساز برای فروش بهتر محصول خود دست به چنین تاراجی زده شایسته می بود همین بازیگران مطرح در سریال چشم بر تحریف و تخریب ارزش‌های فرهنگی خود می گشودند و نقش‌آفرینی و گرفتن دستمزد را بر کسب اعتبار و وجهه خود از مردم ترجیح می‌دادند.

متاسفانه سال‌هاست که سینماگران و فیلمسازان کشور بدون کمترین آشنایی با فرهنگ اقوام به ویژه آداب و رسوم کهن و عقاید و باورهای مردمان بلوچ اقدام به فیلمسازی می کنند و سخره گرفتن ارزش‌ها و نمادهای فرهنگی و هویتی ایشان.

بد نبود عوامل و دست‌اندرکاران این سریال قبل از اینکه دست به چنین اقدام ضد فرهنگی و هتاکانه‌ای بزنند، اندکی تحقیق می کردند در خصوص لباس زنان بلوچ و جایگاه و حرمت‌گذاری مردم بلوچستان نسبت به این لباس فاخر و این اثر با ارزش هنری که گنجینه‌ای است از میراث ملی ما ایرانیان و هویت محلی ما بلوچان.

باید توجه داشت که لباس زنان بلوچ که مزین است به نقش و نگارهای منحصربه‌فرد و رویایی سوزن‌دوزی بلوچی سوای اینکه در زمره میراث ماندگار معنوی کشور قرار دارد مهر اصالت ‌فرهنگی را نیز از سازمان جهانی یونسکو دریافت کرده بنابراین جاسازی کذایی مواد مخدر در لباسی که نماد ملی یک هنر است و صد البته در فرهنگ مردم بلوچ از جایگاه و ارزش والایی برخوردار است یعنی نمادسوزی به روش فیلمسازی و معرفی یک نشانه تازه هویتی و فرهنگی بلوچان به عنوان نماد قاچاقچی و قاچاق مواد مخدر.

لازم است اداره کل نظارت و نمایش فیلم‌ها قبل از صدور پروانه نمایش به جای حساسیت‌های غیر معمول روی موارد و موضوعات حاشیه‌ای و نیز دغدغه بیرون زدن چند تار موی زنان، چشم تیزبین خود را بر این‌گونه موارد بگشاید و از صدور پروانه نمایش چنین تولیداتی که منجر به بدبینی و بی اعتمادی در سطح جامعه و نیز ضد نمادها و ارزش‌ها می شود جلوگیری به عمل آورد.

به هر روی باید توجه داشت اکنون آنچه در روزهای گذشته کاربران شبکه‌های اجتماعی را نسبت به این اقدام کم‌خردانه تولید‌کنندگان سریال «ساخت ایران۳» نگران کرده و واکنش‌ها و اعتراضات گسترده‌ای را موجب شده و نیز صدای مردم بلوچ‌ را بسیار بلند کرده فقط بیم از تکرار این‌گونه تولیدات سینمایی و تلویزیونی است و بازگشت به سینمای کابوس‌وار دهه شصت و هفتاد برای بلوچان.

سینمایی که باز با نماد‌سازی های معکوس و جعلی و فرهنگ‌سوزی دوباره چهره فرهنگی مردم این استان را مخدوش بنماید و ایشان را سرخورده کند و زخمی، چرا که طی سال‌های اخیر با گسترش شبکه‌های اجتماعی فعالان فرهنگی و اجتماعی برای شناساندن و معرفی فرهنگ و چهره واقعی بلوچ به ویژه نمادهای فرهنگی و هویتی ایشان از جمله پوشش، زبان، آداب و رسوم و… تلاش‌های شایان و درخور توجهی را انجام داده‌اند تا جایی که اکنون بازار فروش لباس‌های زنانه بلوچی و سوزن‌دوزی های فاخر زنان بلوچ در داخل و خارج کشور رونق قابل توجهی دارد و اشتغال فراوانی را برای زنان نیازمند و سرپرست خانوار ایجاده کرده که نباید قربانی چنین بی مسئولیتی هایی چه از جانب فیلمسازان یا متولیان فرهنگ و هنر.